Ул шушы мәктәптә 17 ел өлкән вожатый булып эшли.Аның белән очрашкач ул менә ниләр сөйләде: “Мин - Шәрипова Дания Хәким кызы, 1943 елның 1 июлендә Мәмәшир авылында тудым.1950 елның 1 сентябрендә Киров өлкәсе  Малмыж районы Иске Бөртамак авылына 1 класска укырга кердем.1958 елда 8 классны тәмамладым.Мәмәшир 8 еллык мәктәбе каршында оештырылган кичке яшьләр мәктәбендә урта белем алдым.Бу чорда “Электро” колхозында звеновод һәм үлчәүче булып эшләдем.1964 елның 4 сентябрендә Саба районыннан приказ белән Мәчкәрә урта мәктәбенә  өлкән пионервожатый булып эшкә урнаштым.1964-66 елларда вожатыйлар курсында заочно укыдым.Бу мәктәпкә урнашу белән вожатый эшенә өйрәнү авыр булмады.Миңа тәрбия эшләре буенча директор урынбасары Кадиров Ирек абый, укытучылар –Кадирова Резеда , Файзрахманова Альфинур ,Нәбиева Зәйтүнә, Усманова Рауза апаларның ярдәмнәре зур булды.Алар миңа балалар тәрбияләүдә, пионер эшләрендә үзләренең зур белемнәрен бирделәр, эш тәҗрибәләренә өйрәттеләр. Дружина Габдулла Тукай исемен йөртә иде.(Бу бүген дә шулай).Друж ина отрядларга бүленгән, һәр отрядның үз исеме, девизы, җыры бар иде.Мин эшләгән чорда иң тәҗрибәле, көчле дружина советы председателләре -  Шакирова Зөлфия, Хамидуллин Фоат, Абдуллин Рашит, Шакирҗанова Саимәләр хәтердә калган.Алар минем уң кулларым булдылар.Укучылар бик әдәплеләр һәм тәртиплеләр иде, тырыш, активлар иделәр .Ул елларда бик көчле баянистлар –Камил Файзрахманов,Фаил Зәйнуллин,Фарил һәм Рәис Габдрахмановлар, Касим Халиуллиннар иде. Алар һәр бәйрәмнең түрендә иделәр,төрле бәйгеләрдә катнашып гел призлы урыннар яулый иделәр.Отряд советы председателләре эштә бик актив, миңа бик ярдәм итәләр иде.Шулай ук отрядларга беркетелгән вожатыйлар да бик тырыш,эзләнүчән булулары белән истә калганнар.

Алар –Бакирова Алсу һәм Асия, Хисанова Райлә,Абдуллина Райлә һәм Рәйсә, Шакирҗанова Найлә .Әле отрядларга беркетелгән өлкән почетлы пионерларыбыз да бар иде.Алар Кәбиева Зәйнәп, Нәбиева Зәйтүнә,Шакирҗанова Шәмсия, Фазылҗанова Мәгъмүрә,Гарипова Райлә апалар.Алар бар йөрәкләрен биреп балалар белән теләп эшлиләр иде. Ул вакытларда без 1нче сыйныф укучыларын октябрь аенда октябрятка кабул итә идек, ә 3 класс октябрятларын 22 апрель көнне, бөек юлбашчыбыз В.И.Ленин туган көнне, дружина күләмендә пионерга кабул итә идек.Бу көнне алар муеннарына кызыл галстук тагып горурланып кайтып китәләр иде.8 нче класска җиткәч комсомол сафына кабул итә идек.Башта бу эш башлангыч оешмада, ягъни мәктәптә, ә аннан соң районга барып РК ВЛКСМ да кабул итәләр иде.Аның өчен бик тырышып әзерләнергә кирәк иде.Анда комсомол билетын кулга алгач нинди зур шатлык, горурлык хисләре кичерәләр иде балалар.Без эшләгән елларда “Ял көне клублары”эшли иде.Ял көннәрендә балалар шахмат, шашка, төрле өстәл уеннары белән шөгыльләнәләр иде.Анда төрле кичә-бәйрәмнәргә әзербләнә идек.Балалар бу көнне көтеп алалар иде.Шушы эшләгән чорымда мәктәп дирекциясе минем эшемне искә алгандыр дип уйлыйм.Мине һәм укучыларны (уку алдынгыларын, дружина эшендә актив катнашкан укучыларны) герой шәһәр – Волгоградка экскурсиягә җибәрделәр.Без анда Мамай Курганда булдык. Мәктәпне тәрбия эшләре буенча директор урынбасары Кадиров Ирек Минемуллович белән берлектә язгы каникул вакытында балаларны Мәскәүгә экскурсиягә алып бардык. Анда шәһәрнең күренекле урыннарында һәм Ленин мавзалееенда булдык.Шулай ук мәктәп директоры Сәмигуллин Наумир Абдуллович җитәкчелегендә бер төркем укучылар белән Ленинград шәһәренә сәяхәт кылган истә..Анда “Эрмитаж”да булу укучылар күңелендә бик зур тәэсир калдырган иде.Эшләү дәверендә Ульяновск һәм Казан шәһәрләрендә  дә сәяхәт итәргә туры килде. Кыскасы , укучыларның тырышлыкларын, хезмәтләрен шулай зурлап бәялиләр иде,кызыксындыру чаралары төрледән-төрле иде һәм отрядлар шуңадыр да инде ярыша-ярыша укыйлар, эшлиләр иде. Укучылар белән берлектә   үзебез дә бик тырыша  идек һәм алар белән сәяхәтләргә йөрү минем үземә дә бик ошый иде. Чөнки яшь вакытта кемнең генә дөнья гизәсе килми. Әлбәттә , мин барысы өчен дә Мәчкәрә урта мәктәбе дирекциясе , коллективка һәм укучыларга рәхмәтлемен.Шушы хезмәт итү чорларымда Район пионерлар йортыннан, Район комсомол оешмасыннан күп кенә мактау грамоталары һәм “Лучшему пионервожатому” дигән диплом белән бүләкләндем. Мин бүген дә бу мәктәптә эшләгән елларым ,пионер-комсомол оешмаларында кайнап яшәгән дәверләрем хакында сагынып сөйләргә бик яратам. Чөнки дус-тату, тырыш укытучылар һәм укучылар коллективы иде анда.Мин аларны әле дә бик яратам  һәм сагынам. Миңа мөрәҗәгать итеп пионер еллары тарихы белән кызыксынуыгыз өчен, мине яшьлек елларыма кире алып кайтканыгыз өчен зур рәхмәт сезгә. Шушы мәктәптә гөрләп үткән хезмәт елларыма кире кайткандай булдым, ди Дания апа яшьле күзләрен сөртеп.Ә хәзер инде сез хәзерге вакытта ничек яшисез, балалар оешмалары, аларның эшләре турында миңа да сөйләгез инде,мин бу эшкә карата бүген дә битараф түгел”, - дип төгәлләде үзенең сүзен өлкән яшьтәге вожатый Дания апа. Әлбәттә, пионер оешмалары шундый тырыш, эзләнүчән,  бар эшкә дә җитез вожатыйлар булганга ныклы адымнар белән алга барган, уңышларга ирешкән.

 Әйе, тормыш берсеннән-берсе кызыклырак вакыйгалардан,  маҗаралардан тора дип әйтсәк тә ялгыш булмас.Пионер-комсомол елларын сагынып сөйләрлек вакыйгалары булган оешма тагын бер ягы белән үзенчәлекле бит әле.Аның берни белән дә алыштырып булмаслык лагерьлары. Бу лагерьлар нинди генә милләт балаларын үзенә җыймаган да, нинди генә күңелле шөгыльләр оештырмаган. Бүген мин үзебезнең, Кукмара районы Мәчкәрә урта мәктәбе укучысы, “Артек”лагерында ял итү бәхетен татыган Йөзмиев Галинур Миннехәй улы хакында сөйләп китмәкче булам. Йөзмиев Галинур белән очрашып үзенең мәктәп еллары хәтирәләре белән уртаклашуын үтенгәч, ул әлбәттә бик теләп риза булды. Иң элек ул үзенең туган ягы, шушы мәктәптә белем алуы белән горурланып сөйләде.Аның гадилеге, хезмәт сөючән җир кешесе булуын без инде беләбез. Сүзне үлчәп кенә, сабыр гына сөйләве әти-әнисенә, укыткан укытучыларына тирән хөрмәте  тормышының өлгесе икәнлеген раслап тора иде.Бүгенге тормышы , яшәеше өчен ул аларга чиксез рәхмәтле булуын әйтте.Галинур мәктәпнең иң алдынгы , тырыш, тәртипле укучысы булуы белән мактанмады.Мактану аңа хас сыйфат түгел шул.Ләкин без аны бик яхшы беләбез, аны укыткан укытучылары моны бик ачык дәлилли. “Артек”ка ничек эләгүе хакында сорашкач , ул менә ниләр сөйләде:”6 нчы сыйныфта укый идем. Шул елны мине уку алдынгысы, үрнәк тәртипле, тырыш укучы, колхозчы гаиләсеннән дип лагерьга җибәрделәр.(Бары тик колхозчы баласы барасы булган икән ул елны).Бу 1985 елның июнь ае иде.Линейкада бу турыда бар мәктәп алдында әйткәч, берара югалып-куркып та калдым.Ничек мин әллә кайларга бер үзем китим? дим.Укытучыларым мине тиз тынычландырдылар.Ләкин барыбер көне җиткәч,бик нык дулкынландырды, әллә бармыйм микән,дигән уйда килгән иде әле башыма, ләкин пионер сүзе бер булырга тиеш, каршы килеп торып булмый, шулай итеп киттек. Мине тиешле урыннан озатып җибәрделәр.Юлда барганда ук инде мин үземә дуслар таптым.Дуслар булгач күңелле дә булып китте , барып җиткәнебезне сизми дә калдык. Безне искиткеч “могҗизалар дөньясы”каршы алды.Табигатьнең иң матур җиренә урнашкан бу лагерь кебек тагын берәр җирдә лагерь бар микән. Табигате,һавасы, матурлыгы үзенә шунда ук җәлеп итте.Төрле яклардан килгән, төрле милләт кешеләре бергә җыелып, бер гаилә кебек яшәдек без анда.Бик күп дуслар таптым, әле кайткач хатлар да языштык.Барыбыз бер төрле формадан, бер-беребезне аерырлык та түгел.Лагерьның үз эмблемасы бар иде –ул ромашка –уртасы җир шары сүрәтле, ә кырындагы таҗлары, бер-берсе белән җитәкләшкән балалар. Бик эчтәлекле, кызыклы, мәгънәле.Лагерьда безне отрядларга бүлделәр.Без 7нче отрядта идек. Дружина “Кипарисная” исемле иде.Һәр көн иртән быргы тавышы безне йокыдан уята иде.Ул быргы тавышының дәртле моңы шундук сикереп торырга мәҗбүр итә иде.(Ул быргы тавышы бүген дә күңелдә минем, колакта чыңы яңгырый).Мин мәктәптә үзем дә быргычы идем, шунлыктан миңа бигрәк тә кызыклы , төрле сигналлар өйрәнеп кайттым мин аннан.Кайткач иптәшләремә дә өйрәттем әле.Бүген уйнап күрсәт әле дисәләр, бәлки бүген дә уйный беләмдер әле.

Бергәләр күңелле итеп иртәнге зарядкалар ясау исемдә калган.Иртәнге һәм кичке линейкалар, кызыклы уен,эш-шөгыльләр, алар санап бетергесез.Шәфкатьлелек эшләре дә, спорт, җыр –уен бәйгеләре дә, экскурсияләр,походлар, рәхәтләнеп су коенулар, отрядлар арасында төрле ярышлар, кызыклы шәхесләр белән очрашулар,концертлар,өстәл уеннары, китап укулар, газеталар чыгарулар, тагын әллә нәрсәләр, көн саен шундый кызыклы эшләр белән көнебезнең үткәне сизелми иде дә.Өйгә хатлар яза идек.Һәр отрядның үз вожатые бар иде. Безнең отрядның вожатые Наташа исемле иде. Бик күп белә,фантазиясе бик шәп иде аның,аның белән безгә дә кызык, күңелле иде, үзе шаян да иде, кызыклы әйберләр сөйләп авызына каратып утыра иде инде, гитарада уйный , бик матур җырлый иде. Көннәр үтә торды, тора-бара туган як , өйдәгеләр, авыл-дуслар сагындыра башлады.Бер Рома исемле дустым белән качып кайтып китү планнарын да корган идек әле.Минем дә сезнең авылны күрәсем килә ди дустым.Ләкин качу барып чыкмады.Тагын истә калган бер вакыйга ,анда пилотка, галстук, шортик,гольфилар белән йөри идек, бервакыт сөрлегеп егылып, тез башымны имгәттем, канады, шул вакыт, авылдагыча чалбар киеп йөрсәк, болай булмас иде дип үпкәләп тә йөргән идем әле вожатыйларга.Лагерь чоры тәмамланыр вакыт җитте , линейкага җыеп зур сбор уздырдылар.Быргы-барабаннар, байрак-флаглар белән, бүгенгедәй күз алдымда барысы да, бу сборда лагерь эшенең нәтиҗәсе турында сөйләштек, котлау-бүләкләүләр, ә иң күңеллесе кичке учак янында булгандыр.Чөнки зур учак әйләнәсендә бергәләп төрле пионер җырлары җырладык, күңелле уеннар уйнадык, саубуллашып адреслар алыштык, хатлар язышып, аралашып яшәргә сүзләр бирдек.Бәлки тагын очрашырбыз дигән өмет белән таралыштык.Ә кайтканда кош тоткандай сөенеп кайттым, чөнки бик  сагындырган иде.Өйдәгеләрне сөендереп исән-сау кайтып җиттем.Сөйли-сөйли арып беттем.Мәктәптә укытучыларга, сыйныфташларга, урамда дусларга, кызыксынган авылдашларга, өйдә туганнарга бәйнә-бәйнә сөйләп бирдем инде.Балачакның иң матур истәлеге булып күңелдә әле дә саклана ул вакытлар.Хәзер анда танышкан дуслар белән элемтәләр юк инде, еллар узган саен , тормыш мәшәкатьләре белән шулай өзеләдер инде ул элемтәләр. Тик аннан алып кайткан күп кенә китаплар, сувенирлар, хәтта кружкам да саклана минем.Ни гомерләр узса да мин аларны кадерле истәлек итеп саклыйм. Хәзер уйлыйм, минем балачагым –пионер-комсомол еллары бик күңелле чорлар булган икән. Мине “Артек” ка җибәргән мәктәбемә, әти-әниемә гомергә рәхмәтлемен, чөнки никадәр зур “бәхет”бүләк иттеләр алар миңа.Бүгенге көндә мин өч бала атасы, гаиләм белән авылда тату гаилә булып яшибез. Балаларыма үземнең мәктәп елларын сөйләргә яратам, ә алар сорау өстенә сорау яудырып кына торалар, кызыксыналар.Хәзер заманалар башка.Балалар тәрбияләү җиңелдән түгел.Укытучыларга ходай сабырлыклар бирсен диясем килә.Минем үткәннәрне искә төшереп сорашуыгыз өчен рәхмәт, инде мәктәпне тәмамлаганга шактый вакыт үтсә дә онытмыйлар икән, рәхмәт сезгә”,-дип төгәлләде ул сүзен.

 Ахырдан гаилә альбомыннан алып берничә фото күрсәтте ул. Чыннан да балачакның зур истәлеге булып гаилә альбомында урын алган бу фотоларга карыйсың да, лагерьларның балалар  тормышында зур роль уйнавын аңлыйсың.